Grondige renovatie met respect voor het verleden
Eind 2018 kochten wij het Begijnhofhuisje. Tot dat moment deed het dienst als vluchthuis binnen het OCMW van Turnhout.
Zoals beschreven in de geschiedenis van het pand, werd het huisje — samen met nr. 81 — in 1982 gerestaureerd onder leiding van architect Eugène Wauters om volledige teloorgang te voorkomen. Op verzoek van het OCMW werden destijds twee volwaardige, kleine appartementen gerealiseerd.
Toen wij het pand overnamen, troffen we het aan in slechte staat: uitgewoond, achterstallig onderhoud, en bovendien technisch verweven met nr. 81, met oude nutsvoorzieningen en achtertuin. Monumentenwacht had herhaaldelijk op onderhoud aangedrongen, maar dit was niet gebeurd, met alle gevolgen van dien.
Na intensief voorstudie, opzoekingen en overleg met Erfgoed Noorderkempen en Erfgoed Vlaanderen werden onze plannen goedgekeurd: een volledige verbouwing, renovatie en restauratie, met als doel een structurele, duurzame aanpak — geen lapmiddelen of cosmetische verbeteringen, zoals we helaas elders in het Begijnhof vaak zagen.
De werken duurden meer dan twee jaar en verliepen in drie zorgvuldig gedefinieerde projectfasen. In 2022 werd het laatste deel afgerond. Stad Turnhout verleende een bestemmingswijziging naar eengezinswoning; de oude nummers 82A en 82B verdwenen, en nr. 82 was herboren.
Fase 1 – Technische ontkoppeling en basisstructuur
We begonnen met het volledig strippen van de woning en het loskoppelen van alle nutsvoorzieningen van nr. 81. Alle aansluitingen voor elektriciteit, water, gas en riolering werden vernieuwd en voorzien van moderne aansluitingen. In 2024 werd glasvezel in het Begijnhof aangelegd en direct aangesloten.
Bij deze werken herontdekten we de 16e-eeuwse kelder, die in 1982 was afgesloten en gedegradeerd tot kruipruimte voor leidingen. We herstelden het gewelf, de oorspronkelijke trap en maakten de toegang weer bruikbaar.
Om de renovatie vanaf de fundering te kunnen uitvoeren, verwijderden we de volledige betonvloer op de begane grond — een zware klus waarbij vier volle containers beton werden afgevoerd. Onder de beton kwamen oude vloeren en zelfs een waterput tevoorschijn. Na archeologisch onderzoek door Erfgoed Noorderkempen (zonder noemenswaardige vondsten) kregen we groen licht om het vloerniveau te verlagen, wat ruimte bood voor isolatie en vloerverwarming. De volledige vloer werd dieper uitgegraven en een nieuwe betonplaat gegoten nadat eerst de binnenriolering was vernieuwd.
Fase 2 – Innovatieve installaties en indeling
Na de betonplaat konden we terug beginnen opbouwen : electriciteit, telecommunicatie, waterleidingen en gas werden ingeslepen en geïnstalleerd. Daarna werd de PUR-isolatielaag gespoten over de volledige begane grond gevolgd door de installatie van vloerverwarming en chape.
In het volledige pand installeerden we als enige in het Begijnhof een Systeem D balansventilatie, volledig vraaggestuurd via sensoren. Dit garandeert gezonde binnenlucht zonder tocht en met een flinke besparing op stookkosten dankzij de warmtewisselaar die de inkomende lucht voorverwarmt. Voorgoed gedaan met condens.
Op het eerste verdiep werd de houten vloer geëgaliseerd, het bestaande parket (2 cm dik !) herlegd, geschuurd en geolied.
Er kwam een ruime nieuwe keuken en een tweede toilet.
Op de open zolderverdieping creëerden we, in overleg met Erfgoed, een indeling met een overloop en twee slaapkamers. We kozen voor een industriële look: een middenschot met alle nutsvoorzieningen, glazen wanden in gelakt staal, schuifdeuren en maatkasten die elke hoek benutten.
Fase 3 – Dak, buitengevel en erfafscheiding
Alle daken werden leeggemaakt, de Vlaamse pannen opnieuw gelegd en aangesmeerd, kapotte pannen vervangen. De schouw werd hersteld, voorzien van nieuw lood. De koperen regenpijp werd vervangen door zink, zoals historisch passend.
Alle ramen kregen speciaal monumentenglas met een warmte-reflecterende binnenlaag en een authentieke, licht tintelende uitstraling.
Tussen nr. 81 en nr. 82 werd een nieuwe tuinmuur gemetseld; de oude Begijnhofmuur werd volledig uitgeslepen, hersteld en terug opgevoegd. De tuin kreeg een nieuw ontwerp met buitenpad, terras in gebakken kleiklinkers en groenvoorziening.
Fase 4 – Authentieke afwerking
Binnen herstelden we de oorspronkelijke cementtegelvloer met het karakteristieke zwart-wit ruitpatroon. Alle deuren werden teruggebracht tot het kale hout, vervolgens geschilderd in de traditionele Begijnhofkleuren dennegroen en stralend wit.
Via Vastgoedbeheer Turnhout konden we zelfs originele historische deuren verkrijgen, die op dezelfde wijze werden gerestaureerd. Authentieke kraalplinten werden geplaatst en de deuren opnieuw ingekast.
Het resultaat is een woning die structureel én esthetisch volledig is vernieuwd, met behoud van alle historische waarde, maar voorzien van modern wooncomfort. Waar elders in het Begijnhof vaak oppervlakkige renovaties zijn uitgevoerd, is hier gekozen voor grondigheid, duurzaamheid, vakmanschap en respect voor het verleden — klaar voor tientallen jaren zorgeloos wonen.